Museum Veere is gevestigd in twee prachtige historische locaties: De Schotse Huizen aan de Kaai en het oude Stadhuis aan de Markt. In de Schotse Huizen is onze museumwinkel gevestigd waar we artikelen verkopen die passen bij onze museumcollectie. Zo verkopen wij kunstkaarten met foto’s van schilderijen die in ons museum kunt zien. Ook is er een collectie Schotse en Zeeuwse sieraden. Verder vindt u hier informatieve boeken over de Schots-Veerse relatie, kunstenaars van de Veerse kunstenaarskolonie, Veerse geschiedenis en streekdracht. Maar er is nog veel meer. Kom gerust een kijkje nemen.

Geschiedenis van de Schotse Huizen

‘Het Lammeken’ en ‘In de Struijs’, samen De Schotse Huizen, herinneren aan de eeuwenlange handelsbetrekkingen die Veere met Schotland heeft onderhouden. (Lees hier meer over deze bijzondere periode uit de Veerse geschiedenis). Deze Veers-Schotse relatie kwam tot stand doordat Veere in 1541 de stapelplaats werd voor Schotse goederen. De panden vormen een prachtig voorbeeld van de gotiek in haar laatste bloei. In de 19e eeuw zijn De Schotse Huizen voor sloop en verval behoed door particulieren. Dankzij hun schenkingen is sinds 1950 een museum in de panden gevestigd.

Naam ontleend aan gevelsteen

‘Het Lammeken’ (Kaai 25) kreeg in 1539 zijn karakteristieke gevel. Het pand dankt zijn naam aan het lam op de gevelsteen. De naam verwijst naar de handel in wol, een belangrijk exportprodukt van de Schotten. In de bloeitijd van de Veers-Schotse handelsbetrekkingen werd dit pand door Schotten bewoond. Het 16de eeuwse huis ‘De Struijs’ (Kaai 27) heeft een 15de eeuwse voorganger gehad. Op de gevelsteen, waaraan het huis zijn naam ontleent, staat een struisvogel. Lang werd gedacht dat het een dodo was, maar de vogel heeft een hoefijzer in zijn bek omdat men vroeger dacht dat struisvogels – evenals dodo’s – ijzer aten. Het pand was eens het kantoor en de woning van de Schotse conservator.

Rijksmonument

Het complex is van grote betekenis voor de geschiedenis van de monumentenzorg in Nederland. Het rijkseigendom van De Schotse Huizen begon met de schenking van ‘Het Lammeken’ door jonkheer mr. Victor E.L. de Stuers (1843-1916), bijgenaamd de ‘bouwjonker’. Deze passeerde op het moment dat men juist met de sloop van het pand was begonnen. Op staande voet kocht hij het huis voor ƒ800,- en wist hiermee verdere sloop te voorkomen. In 1906 schonk hij het pand aan het Rijk waar het cadeau met gemengde gevoelens werd ontvangen. ‘In de Struijs’ werd in 1896 door de Engelse diamantair en kunstverzamelaar Albert Lionel Ochs (1857 – 1921) gekocht en nagelaten aan zijn dochter Alma Oakes (1889 – 1987). Vader en dochter brachten hun vakanties door in Veere, waar zij veel kunstenaars in hun woning ontvingen en exposities organiseerden. Beiden verzamelden antiek. Alma, te zien op bijgaande foto, legde bovendien een collectie Zeeuwse streekdrachten aan. Zij liet in 1947 ‘In de Struijs’ en haar verzamelingen na aan de Staat der Nederlanden op voorwaarde dat dit huis samen met ‘Het Lammeken’ een museum zou worden en de traditie van exposities zou worden voortgezet. Daarbij voegde zij bepalingen over het karakter en inrichting van de tentoonstellingsruimtes.

Opening museum in 1950

Nadat de Staat der Nederlanden de schenking van ‘Mejuffrouw Oakes’ in 1949 bij wet had aangenomen, is door de toenmalige minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen (OK&W) een stichting in het leven geroepen, verantwoordelijk voor de exploitatie van het op te richten museum. Rond dezelfde tijd heeft de Gemeente Veere de oude stadhuisbeelden en onder meer de gemeentelijke porselein- en aardewerkcollectie voor tentoonstelling in het museum in langdurige bruikleen afgestaan. De officiële opening van Museum De Schotse Huizen werd in juni 1950 verricht door de heer mr. H.J. Reinink, Secretaris-Generaal van OK&W.

Vrijwilligers zetten zich in

Sinds 1975 beheert Stichting Delta Cultureel, als opvolger van bovengenoemde stichting, het museum. Dit gebeurt met behulp van een grote groep enthousiaste vrijwilligers. Veel van hen zijn Veerenaren, die het behoud van het museum als belangrijk onderdeel van het culturele erfgoed van Zeeland hoog in het vaandel hebben. Zo blijven De Schotse Huizen geschiedenis schrijven.

Herinrichting

In de winter van 2016 hebben de zalen van de Schotse Huizen een ware metamorfose ondergaan. De verhalen achter de collectie werden naar boven gehaald om zo de geschiedenis van Veere op een nieuwe manier te kunnen presenteren. Het Walchers Costuum heeft een plek gekregen in de nieuwe Alma II salon en op de Schotse zolder vertellen we het verhaal van de Schots-Veerse handelsrelatie en van het maritieme verleden van de stad. De grondlegster van het Museum Alma Oakes, neemt bezoekers mee door haar huis en langs werken van de Veeristen met wie zij een goede band had.