Scottish Diaspora Tapestry naar Italië
Vrijwilligers van Museum Veere gingen de uitdaging aan om een wandtapijt van 164 meter met een klein bestelbusje van Veere, over de Alpen, naar Italië te brengen. En bijzondere reis met een bijzonder verhaal. Hanneke de Vroe vertelt.
In de Schotse Huizen van Museum Veere was van 30 mei tot en met 26 juli jl. het Scottish Diaspora Tapestry te bewonderen. Het vertelde het bijzondere verhaal over de Schotse diaspora, ofwel hoe de Schotten zich door de eeuwen heen over de hele wereld hebben verspreid. Veere had de eer om als eerste van alle deelnemende landen het complete wandtapijt te presenteren. Het tapijt reist verder langs de deelnemende landen, via Italië naar Parijs en vandaaruit naar andere werelddelen.
Hanneke de Vroe met echtgenoot en Cato
Bedoeling van het project is dat vrijwilligers het tapijt naar de volgende tentoonstellingslocatie brengen. Ik ging, vergezeld door echtgenoot, de uitdaging aan om het tapijt in Barga (Italië) af te leveren. Een spannende reis over de Alpen, niet zonder ontberingen! De 3000 km lange tocht per bestelbus leverde sterke verhalen op, maar bovenal bijzondere ontmoetingen. De grootste uitdaging bleek het tapijt over de Zwitsers-Italiaanse grens te krijgen. De zichzelf zeer serieus nemende-douane ambtenaren konden niet geloven dat een wandtapijt van 164 meter van d
e ene onbekende plaats (Veere? nooit van gehoord) naar het andere stadje in the middle of nowhere (Barga? die hoop stenen bovenop een berg in Toscane?) moest worden vervoerd. Onbegrijpelijk vonden ze het dat zoveel dozen geen commerciële waarde zouden hebben. Wat deed die geborduurde theepot met earl grey tea trouwens op dat ene paneel? Was dat geen verkapte reclame? Drie kwartier duurde het voordat het licht op groen ging. Opgelucht kon de reis worden voortgezet, richting steile heuvels met prachtige vergezichten, waarbij de haarspeldbochten steeds scherper werden en de gaten in de weg steeds dieper. Maar de aankomst in Barga was onvergetelijk. Het prachtige Middeleeuws stadje ligt als een adelaarsnest bovenop een berg, van veraf te bewonderen.
Cato werd met open armen ontvangen. Cato? Het bestelbusje waarin het tapijt werd vervoerd was een Fiat Ducato, waarvan de letters ‘Cato’ waren overgebleven. Ach, Sie sind Cato? riepen ze in Zwitserland. Ecco Cato, klonk het in Barga. Gelukkig hadden twee mede-Verenaren hun tent opgeslagen in de omgeving. Ellen en Bas Vooijs stonden paraat om te helpen bij de volgende uitdaging: het overladen van 500 kg tentoonstellingsmateriaal in een kleine tuktuk. Het was namelijk verboden, en zelfs onmogelijk, om met een busje de historische binnenstad te betreden. Zes keer moesten de Italiaanse hulptroepen op en neer naar het Conservatorio St Elisabetta, een kleine kerk vlak naast de imposante Duomo van Barga. Daar vond de volgende expositie plaats. Dat wil zeggen…. als de Olandesi zo vriendelijk wilden zijn om te helpen bij de opbouw! Gelukkig draaiden de ervaren museummedewerkers hun hand daar niet voor om, al was het bij temperaturen van boven de 35 graden op zijn minst een warm klusje.
Rekening houdend met deze hoge temperaturen, vond de opening van de tentoonstelling pas rond 18 uur plaats. Helemaal zeker ben je in Italië nooit van een tijdstip…. ‘domani’ is niet voor niets een gevleugeld woord. Maar voor deze gelegenheid stonden de inwoners in de rij. Barga blijkt voor 2/3 te bestaan uit mensen met Schotse roots. Zelfs de lokale gelatoria, toch een zeer belangrijk onderdeel van de plaatselijke commercie, wordt door een Schot gerund. Genoeg belangstelling dus voor het verhaal over HUN diaspora.
Nu wordt in Italië niet lang nagedacht over een originele openingshandeling. Alles wordt officieel in gebruik genomen door middel van het doorknippen van een lint. En ook daar zijn ze, net als de Zeeuwen, behoorlijk ‘zunig’ in. Want het lint bleek met plakband en nietjes bij elkaar gebonden: overgebleven van de vorige opening! Op enig moment was er grote opschudding in het pand. De delegatie van de Schotse organisatie, onder leiding van Gordon baron of Prestoungrange, kwam in vol ornaat aan. Hoed met veer en veel ruitstof. En tot grote trots van de Veerse afvaardiging bleek hij de stropdas te dragen gemaakt van de unieke Ve
erse tartan*! Even leek de fees
tvreugde te verminderen toen Gordon vernam dat de burgemeester van Barga helaas was verhinderd en zijn loco burgemeester had gestuurd. Maar bij het zien van de zeer charmante verschijning van deze loco, knap met glanzend zwarte haren getooid in kittig jurkje, was het ijs snel ge
broken.
De ceremonie kon beginnen. Maar zou hij ook eindigen? Italianen houden van praten. En vooral in hun eigen taal, want er kwam geen woord Engels aan te pas, laat staan Schots. Duidelijk werd dat ze trots waren op hun bijdrage aan dit wereldproject, trots op hun panelen die daar zo mooi in het zicht hingen, trots op de borduursters die bij naam werden genoemd. In zijn dankwoord, wel in het Engels, gaf baron Gordon de Italianen mee dat zij er een hele kluif aan zouden hebben om de gastvrijheid en professionaliteit van de vorige tentoonstellingslocatie te
evenaren: hurray voor Veere! En om dat passend te beantwoorden, nodigde de loco burgemeester de Nederlandse delegatie uit naar voren te komen om een vaantje van Barga in ontvangst te nemen, vergezeld van een aantal dikke zoenen.
Maar de mooiste reclame voor Veere reist mee met het tapijt op wereldtournee. De Veerse delegatie heeft een mascotte aangeboden, een bloemcorsage gemaakt van de Veerse tartan* en voorzien van lange linten. Hierop kunnen de namen van alle plaatsen die het tapijt aan zal doen, geborduurd worden. Want tenslotte is één ding zeker: borduren kunnen ze allemaal!
Op dit mooie Veerse succes is vanzelfsprekend naar goede Italiaanse traditie geklonken. Het tapijt reist nu verder. Volg de belevenissen op www.scottischdiasporatapestry.org en de bijbehorende facebookpagina. Over twee jaar keert het tapijt terug in Prestonpans, waar het permanent tentoon wordt gesteld. Daar zal ook de Veerse corsage in volle glorie blijven pronken.
* De Veerse tartan is ontworpen door de Veerse kunstenares Dorothée Sybenga en is officieel geregistreerd in Edinburgh.
Bekijk het hele fotoalbum op onze facebookpagina.